Osmanlının yıkılış nedeni
Tarih boyu insanların zeka seviyesi üzerine araştırma yapıyordum. En ilgili olan beslenmenin zeka seviyesi ve toplumların gelişmesine olan etkisiydi. Bu yazımda bundan genel olarak bahsetmiştim. Sosyal medyada Osmanlı döneminde padişahların nasıl anadolu halkını gözden çıkardığını, halkın beslenme yetersizlikleriyle başa çıkmak zorunda kaldıklarından bahsediyorlardı. Yazanlar bir miktar saldırgandı. Bu belki de Neo Osmanlıcılığa verilen bir tepkiydi. Bu yazımda da olduğu gibi mümkün olduğu kadar objektif bir araştırma yaptım ve objektif yazacağım. Bulduğum şeyler belki de Osmanlının yıkılış nedeni olabilir.
Beslenme ve Gelişme
Konu yine beslenmeye geliyor. Öncelikle 17. Yüzyılda gezegen bir miktar soğuyor. Buna küçük buzul çağı deniliyor. Bu dönem tarımla geçimini sağlayan tüm topluluklar için bir gerileme devri. Pek çok kıtlık, hastalık oluyor ve nüfus azalma eğilimine giriyor. Nihayet bir yüzyıl sonra küçük buzul çağı bitiyor ve nüfus rahatlıyor. Fakat Avrupa’da nüfus Osmanlı’ya göre çok daha hızlı ilerliyor. Bunun sebebi buğday yerine geçen patates.
Bu yazımda temel enerji kaynağının bazı coğrafyalarda pirinçken bazılarında buğday olduğundan bahsetmiştim. Osmanlı da Avrupa da temel enerji ihtiyacını buğdaydan karşılayan topluluklardandı. Ancak buğday ekimi için nadas zorunluydu. Bu da verimliliği azaltıyordu. Ancak Avrupa sonra nadasa gerek kalmayacak, savaşlarda daha az mundar olacak ve enerji ihtiyacını hızlıca karşılayacak bir bitki bulmuşlardı Amerika’nın keşfinden sonra. Patates.
Tabii eğer Avrupa’ya giderseniz bizim kadar lezzetli bir yemek kültürüyle değil, bolca patates dolu bir mutfakla karşılaşacak muhtemelen beğenmeyeceksiniz. İşte bunun sebebi bu yemek kültürünün bize gelmemesi. Bunun sebeplerinden biri de coğrafyamızın patates ekimine Avrupa kadar müsait olmayışıydı.
Bir diğer sebep de Avrupalılar sütü direkt olarak tüketirken Türklerdeki genetik laktoz intoleransı yüzünden sütü yoğurt ya da ayran olarak işleyip öyle tüketmeleri. Bu da süt için daha çok efor harcamaları ve sonucunda daha az ürün elde etmelerine sebep oluyordu.
Avrupalılar sütü direkt tüketebilince daha çok süt üreten büyükbaşları yetiştirirken Türkler küçükbaş yetiştiriyordu. Bu da yine et verimini etkiliyordu.
Diğer Sebepler
Bütün bunların yanında idari sebepler de vardı. Osmanlı vergilendirme sistemi gayrimüslimlerden daha fazla gelir elde ediyordu. Bu da bir süre sonra Anadoludaki köylüyü ve tarımı göz ardı edip gayrimüslimlere değer vermeye başlamalarına sebep oldu. 1
Bu arada bu kadar yiyecek maddesiyle nüfus artması ne işe yarıyor? Bugün bebek patlaması döneminden hemen sonra dijital devrim olduğu gibi o zamanlar da küçük buzul çağından sonra artan nüfusun ardından sanayi devrimi gerçekleşti. Nüfus patlama hızına yetişemeyen Osmanlıda da sanayi gelişmedi. Ve bana göre askeriden çok Osmanlı’yı batıran sebep sanayi devrimine yetişememe sebepli ekonomik problemlerdi.
Sonuç..
Sonuç olarak Osmanlının yıkılış nedeni, halktaki beslenme yetersizliği ve iq düşmesi gibi problemler tek başına padişahın suçu değildi. Buna coğrafi etkenlerden genetiğe kadar pek çok sebep dahildi. Kısaca coğrafya kaderdir ve bazı şeylere kendi kararlarımız ve aksiyonlarımızla müdahale edemeyiz. Yüzlerce yıl önce meydana gelen yukarıda bahsettiğim etkenler yıllar içinde süregelerek bugünkü ekonomimize, hayatımıza ve göç durumuna etki etmekte.