Hangi Ülkeye Gideceğiz?
Bundan birkaç yıl önce ülkesini terk edenler vatan haini diye bağıranlar varken zamanla bu sesler kesildi. Hatta benim bile çevremde yurtdışı arayışlarıma çok tepki gösterenler varken zamanla işler değişti. Şimdi de herkes iyi yaptın diyor.
Herkesin gözünü dışarıya çevirdiği bu dönemde insanlar ülke ya da bölge seçiyorlar. Ancak bu yazının gidişatı kadar karamsar bir soru soracağım? Gerçekten ülke seçme şansımız var mı?
Tamam biraz abarttım. İlla ki Türkiye’den kötü ülkeler var. Ama bir grup var ki mesela sadece batıyı iyi zannediyor.
Bir süre önce sevdiğim bir kanalın haberlerini izliyordum. Spiker ülke olarak Birleşik Arap Emirlikleri gibi bir kabile ülkesinden mi medet umacağız halbuki biz yönümüzü batıya dönmüştük gibi bir laf etti. Anladığım kadarıyla insanlarda ülkecek bir süredir biraz geride kaldığımız özellikle de batı ülkelerinin gerisinde kaldığımız zannediliyor. Halbuki durum tam olarak öyle değil.
Bir yıldan uzun bir süredir Birleşik Arap Emirliklerinde Dubai’de yaşıyorum. Adamlar marsa başarılı bir şekilde uydu gönderdiler. Bu sene Expo Dubai’de yapıldı ve Covid’e rağmen muhteşem idare ettiler. Adamlar ellerindeki petrolün bir gün biteceğini hesap ederek turizme yatırım yapıyor bilime yatırım yapıyor. Bugün sadece Dubai’ye gelen turist sayısı Türkiye’ye gelen toplam turist sayısından fazla. Her gün dünyanın en büyük bir şeyini yapıyorlar. Teknolojiyi çok iyi kullanıyorlar.
Spiker dediki biz yönümüzü batıya çevirmiştik. Sanki batı bir istikamette ilerliyor da doğu apayrı bir istikamette ilerliyor gibi. Ama şu şöyle şu böyle demekle olmaz. Yerinde sayanlar hariç tüm ülkeler aynı istikamette ilerliyor. Türkiye hariç. Mesela bugün Suudi Arabistan bile çok ciddi reformlar yapıyor. Turizm konusunda gelişecekler göreceksiniz. Onlar da teknolojiye yatırım yapıyor. Peki biz ne yapıyoruz? Bilimsel araştırma geliştirmeye ayrılan bütçeyi kesiyoruz. Zamanında üniversitelerimizin sıralaması Avrupa’dakilerden iyiydi. Şimdi ne oluyor? Son hızda geriliyor. Dünya sıralamalarını açıp bakın. Şu an sizin arap diye küçümsediğiniz körfez ülkeleri üniversite sıralamaları Türkiye’dekileri geçti.
Batı Avrupa’da yaşadığım için karşılaştırma şansım da var. Bugün Birleşik Arap Emirlikleri iç güvenlik olarak Batı Avrupa’dan çok daha güvenli. Belki güvenlik güçleri olarak teknolojiyi iyi kullandıkları için. Burada Avrupa’daki gibi bir ırkçılık yok. Ki bu benim Avrupa’dan da teklif almama rağmen birinci tercih sebebim oldu. Burada gelen yabancı işçinin hizmet verdiğinin farkında olup saygı duymalarını geçtim beklentimin üstünde bir doğu misafirperverliğiyle karşılaştım. Kimse sizi ötekilemiyor, özellikle araplar sizi dışlamıyor. Irkçılık olmadığını biliyordum ama bu kadar sevgi saygı da beklemiyordum açıkçası. Şu ana kadar gördüklerim beklentimin üstünde diyebilirim. Türkiye’de nasıl yaşıyorsam öyle yaşıyorum. Kimse giyime kuşama kimin nasıl yaşadığına karışmıyor. Burada da zorla kendi kadınları örtmüyorlar zaten. Herkesin kendi tercihine saygı duyuyorlar. Pek çok şey uluslararası standartta. Gelirlerin giderlerin dünyanın en gelişmiş ülkelerinden farkı yok. Eğitim uluslararası standartta. Dil ingilizce. Burada multikültürel uluslararası bir ortam yaratmayı başarmışlar. Herkes içiçe. Ayrıca herkes biliyor ki örneğin Amerika’dan biri bir şey geliştirsin hemen Arap yatırımcı aramaya başlıyorlar. Yani Amerika Arapları bizim kadar küçümsemiyor.
Yani kısaca bugün çoğu Arap ülkesi Türkiye’den iyi durumda. Gelişmiş Asya ülkeleri keza söylememe gerek yok. Şu an Türkiye’ye oy oranı hesabıyla vasıflı vasıfsız mülteci alıp ortam yol geçen hanına dönüşürken diğer ülkelerin bir çoğu ülkesini daha refah daha güvenli bir hale getiriyor. Hani yeni osmanlıcılık adı altında 2. Abdülhamit dönemi benimsetilmeye çalışılıyor ya. O da tahtta kalmak için her şeyi yapmıştı. O arada ülke dağıldı gitti.
Yurtdışına yerleşmek kolay değil. Ben bu planlara daha Türkiye Avrupa’dan bile iyiyken başladım. Nitekim kötüye gideceğimizi tahmin etmiştim. Şu an herkes eksiksiz yurtdışına çıkmaya çalışıyor. Daha yeni anlaşılıyor. Ancak şimdi de ülke seçiliyor. Sanki sadece birkaç ülke Türkiye’den iyiymiş gibi düşünülüyor. Ancak böyle giderse yarın gidecek hiçbir ülke bulamayabilirsiniz (uçak bileti almak bile büyük dert olacak). O yüzden plan yapanlara ellerini çabuk tutmalarını öneririm. Köprüden önce son çıkış zamanı olabilir.
Daha geniş perspektif isteyenler ve çözüm arayanlara da tavsiyem dünyayı doğu batı diye ayırmasın. Biraz daha araştırsın okusun gezsin görsün. Bir tarafı yüceltip bir tarafı küçümseyerek bir yere varamayız. Biz Dünyanın neresindeyiz diye düşünmeliyiz.