Köyden Kente Göç, Narsizm ve Mükemmeliyetçilik
Türkiye’de köyden kente göç, sadece ekonomik ve mekânsal bir değişim değil; aynı zamanda toplumsal ve psikolojik bir dönüşüm sürecidir ve narsizm, mükemmeliyetçilik gibi şeyler üzerine etkisi enteresandır. Bu süreç, özellikle çocukların kişilik gelişimi, mükemmeliyetçilik eğilimleri ve narsistik davranışların toplumda görülme sıklığı üzerinde etkili olmuştur.
Göç ve Ailenin Sosyal Dinamikleri
Köyden kente göç eden aileler, şehirde yeni bir sosyal çevre ve ekonomik sistemle karşılaşırlar. Bu durum, ailelerde çocuklarına yönelik yüksek beklentilerin oluşmasına yol açabilir. Göçle birlikte:
Ailenin sınıf atlama arzusu,
Çocuklardan beklentilerin artması,
Geleneksel destek ağlarının (akraba, köy komşuluğu) kaybı özgül bir psikolojik baskı yaratır (Kağıtçıbaşı, 2005).
Mükemmeliyetçilik ve Narsizm
Göç sonrası kent ortamında çocukların yaşamaya başladığı rekabet ve karşılaştırma kültürü, mükemmeliyetçilik ve narsistik eğilimleri besler.
Mükemmeliyetçilik: Çocuk, ebeveynin beklentilerini karşılamak için sürekli yüksek standartlara ulaşmak zorunda hisseder (Flett & Hewitt, 2002).
Narsistik eğilimler: Başarı ve görünürlük, kendini değerli hissetmenin ölçütü hâline gelir. Çocuk, hayranlık ve onay arayışı ile büyür (Twenge & Campbell, 2009).
Kuşak Farklılıkları
Baby Boomer kuşağı (1946–1964): Mükemmeliyetçilik daha çok fedakârlık ve çalışkanlık temelliydi. Başarı toplumsal uyum ve sınıf atlama odaklıydı.
X ve Y kuşakları (1965–2000): Eğitim ve kariyer başarısı, sosyal kıyaslamalar ve aile beklentileri nedeniyle mükemmeliyetçilik daha yoğun.
Z kuşağı (2000 sonrası): Sosyal medya ve dijital vitrin kültürü ile mükemmeliyetçilik, görünürlük ve narsistik eğilimlerle birleşti (Twenge et al., 2010).
Çocuklar Üzerindeki Psikolojik Etkiler
Köyden kente göçün yarattığı baskılar, çocukların yetişkinlikte çeşitli psikolojik etkiler yaşamasına neden olabilir:
Sürekli onay arayışı ve özgüven sorunları
Aşırı öz eleştiri ve kaygı
İlişkilerde dengesizlik ve empati eksikliği
Kimlik karmaşası ve sahte benlik geliştirme (Bakhtiar, 2017; Campbell & Foster, 2007)
Sonuç ve Öneriler
Köyden kente göç, ailelerde ve çocuklarda mükemmeliyetçilik ve narsizm etkilerini tetikleyebilir. Ancak farkındalık ve bilinçli ebeveynlik, bu süreci yumuşatabilir:
Çocuklara koşulsuz sevgi ve kabul göstermek,
Başarıyı sadece sonuçla değil, çabayla ölçmek,
Bireysel farklılıklara saygı göstermek Özellikle psikolojik danışmanlık ve destekleyici eğitim programları, bu etkilerin azaltılmasına yardımcı olabilir.
Kaynaklar
Bakhtiar, M. (2017). Parental influence on perfectionism and narcissism in adolescents. Journal of Family Psychology, 31(5), 583–593.
Campbell, W. K., & Foster, C. A. (2007). The narcissistic self: Background, an extended agency model, and ongoing controversies. In C. Sedikides & S. Spencer (Eds.), The self (pp. 115–138). Psychology Press.
Flett, G. L., & Hewitt, P. L. (2002). Perfectionism: Theory, research, and treatment. American Psychological Association.
Kağıtçıbaşı, Ç. (2005). Autonomy and relatedness in cultural context: Implications for self and family. Journal of Cross-Cultural Psychology, 36(4), 403–422.
Twenge, J. M., & Campbell, W. K. (2009). The narcissism epidemic: Living in the age of entitlement. Free Press.
Twenge, J. M., Konrath, S., Foster, J. D., Campbell, W. K., & Bushman, B. J. (2010). Egos inflating over time: A cross-temporal meta-analysis of the narcissistic personality inventory. Journal of Personality, 78(4), 875–902.